ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) શનિવારે સિંગલ-સ્ટેજ લિક્વિડ પ્રોપેલન્ટ(Single-stage Liquid Propellant) રોકેટના પ્રક્ષેપણ દ્વારા માનવોને અવકાશમાં મોકલવા માટે તેના મહત્વાકાંક્ષી કાર્યક્રમ 'ગગનયાન' તરફ આગળ વધશે. આ સમય દરમિયાન, પ્રથમ 'કુ મોડ્યુલ' દ્વારા અવકાશયાત્રીઓની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવા માટે પરીક્ષણ કરવામાં આવશે. ISRO નું લક્ષ્ય 3 દિવસના ગગનયાન મિશન માટે 400 કિમી નીચલી પૃથ્વી ભ્રમણકક્ષામાં માનવોને અવકાશમાં મોકલવાનું અને તેમને સુરક્ષિત રીતે પૃથ્વી પર પાછા લાવવાનું છે.
બીજા કરતા જુદું છે ISRO નું આ મિશન
ISROનું આ મિશન બાકીના કરતાં અલગ છે કારણ કે અવકાશ એજન્સી તેના પરીક્ષણ વાહન સિંગલ સ્ટેજ લિક્વિડ રોકેટ (TV-D1)ને સફળતાપૂર્વક લોન્ચ કરવાનો પ્રયાસ કરશે, જે 21 ઓક્ટોબરના રોજ સવારે 8 વાગ્યે આ સ્પેસ સેન્ટરના પ્રથમ પ્રક્ષેપણ સ્થળ પરથી ટેકઓફ થવાનું છે. આ 'ક્રૂ મોડ્યુલ' સાથેનું પરીક્ષણ વાહન મિશન સમગ્ર ગગનયાન કાર્યક્રમ માટે એક સીમાચિહ્નરૂપ છે કારણ કે લગભગ બધી સિસ્ટમ ફ્લાઇટ પરીક્ષણ માટે સંકલિત છે. આ પરીક્ષણ ફ્લાઇટની સફળતા બાકીના પરીક્ષણ અને માનવરહિત મિશન માટે સ્ટેજ સેટ કરશે.
ટેસ્ટીંગની સફળતા પર ઘણું નિર્ભર કરશે
જો આ પરીક્ષણ સફળ થાય છે, તો ભારતીય અવકાશયાત્રીઓ સાથે પ્રથમ ગગનયાન કાર્યક્રમ શરૂ થશે, જે 2025 માં આકાર લે તેવી અપેક્ષા છે. 'ક્રુ મોડ્યુલ' એ રોકેટમાં પેલોડ છે, અને તે પૃથ્વી જેવા વાતાવરણ સાથે અવકાશમાં અવકાશયાત્રીઓ માટે રહેવા યોગ્ય જગ્યા છે. તેમાં દબાણયુક્ત મેટાલિક 'આંતરિક માળખું' અને 'થર્મલ પ્રોટેક્શન સિસ્ટમ્સ' સાથેનું દબાણ વિનાનું 'બાહ્ય માળખું' હોય છે. તેમાં ક્રૂ ઈન્ટરફેસ, લાઈફ સપોર્ટ સિસ્ટમ, એવિઓનિક્સ અને ડિલેરેશન સિસ્ટમ છે. ઉતરાણ અને ઉતરાણ દરમિયાન ક્રૂની સલામતીની ખાતરી કરવા માટે તેને ફરીથી પ્રવેશ માટે પણ ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે.
17 કિમીની ઊંચાઈએ લોન્ચ કરવામાં આવશે ક્રૂ મોડ્યુલ
ક્રૂ મોડ્યુલને ચેન્નઈથી લગભગ 135 કિમી પૂર્વમાં સ્થિત શ્રીહરિકોટા ખાતેના પ્રક્ષેપણ સંકુલમાં સંકલિત કરતા પહેલા ISRO કેન્દ્રો પર વિવિધ પરીક્ષણોમાંથી પસાર થવું પડ્યું હતું. શનિવારે આખો ટેસ્ટ ફ્લાઇટ પ્રોગ્રામ ટૂંકી રહેવાની ધારણા છે કારણ કે 'ટેસ્ટ વ્હીકલ એબોર્ટ મિશન' (ટીવી-ડી1) 17 કિમીની ઊંચાઈએ ક્રૂ એસ્કેપ સિસ્ટમ અને ક્રૂ મોડ્યુલને લોન્ચ કરશે, જેમાં લગભગ 10 કિમી સમુદ્રમાં ઉતરાણ થશે. શ્રીહરિકોટાના પૂર્વ કિનારે. સુરક્ષિત ઉતરાણની આશા. બાદમાં બંગાળની ખાડીમાંથી નૌકાદળ દ્વારા તેમની શોધ અને બચાવ કરવામાં આવશે. TV-D1 વાહન ફોરવર્ડ એન્ડ 'ક્રુ મોડ્યુલ' અને ક્રૂ એસ્કેપ સિસ્ટમ સાથે