ઉત્તરાખંડના ચમોલી જિલ્લામાં ચીનની સરહદ પર આવેલા રાણી અને તપોવન ખાતે બચાવદળને ટનલના કાટમાળને કારણે ઘણી મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. દિવસની મહેનત છતાં તપોવન પાવર પ્રોજેક્ટ ટનલ-2 માં રવિવારથી ફસાયેલા 35 લોકોને બચાવકર્તા બહાર કાઢી શક્યા નહીં. સાથે જ રાજ્ય સરકાર કહે છે કે અત્યાર સુધીમાં 20 લોકોના મૃતદેહો બહાર કાઢવામાં આવ્યા છે અને 197 ગુમ થયેલા લોકોની શોધ કરવામાં આવી રહી છે
નવ રાજ્યોમાં આ દુર્ઘટનામાં લોકોને ગુમ કરી રહ્યા છે
રાજ્યના ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર, આ દુર્ઘટનામાં ગુમ થયેલા 197 લોકો ઉત્તરાખંડ, હિમાચલ પ્રદેશ, યુપી, બિહાર, મધ્યપ્રદેશ, પશ્ચિમ બંગાળ, પંજાબ, આસામ અને ઓરિસ્સાના છે. આ બધા લોકો iષિ ગંગા અને તપોવન પાવર પ્રોજેક્ટના મજૂર અને કર્મચારી છે.
વીસમાંથી બેની ઓળખ
ડીજીપી અશોક કુમારે જણાવ્યું હતું કે, સોમવારે સાંજ સુધીમાં વીસ લોકોના મૃતદેહો મળી આવ્યા છે, જેમાંથી બેની ઓળખ થઈ છે. આમાં દહેરાદૂનમાં દોઇવાલા અને સ્થાનિક ગામ તપોવનનો સમાવેશ થાય છે. બાકીના મૃતદેહોને ઓળખવાના પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે.
ગુમ થયેલા લોકોની વિગતો
121 તપોવન એનટીપીસી પ્રોજેક્ટ
46 ઋષિગંગા પ્રોજેક્ટ
21 ઓમ મેટલ કંપની
05 રૈણી ગામના
03 એચ.સી.સી.
02 તપોવન ગામ
02 કરછો ગામ
02 રિંગીનું
બચાવ કામગીરીમાં અત્યાર સુધીમાં 20 લોકોના મૃતદેહો બહાર કાઢવામાં આવ્યા છે. ગુમ થયેલા લોકોની શોધ કરવામાં આવી રહી છે. જિલ્લા વહીવટ, એસડીઆરએફ, પોલીસ, આઇટીબીપી, સૈન્ય અને એનડીઆરએફની ટીમો રાહત અને બચાવ કામગીરીમાં લાગી છે. હજી પણ 35 લોકો ટનલમાં ફસાય હોવાની સંભાવના છે, તેમને સુરક્ષિત બહાર કાઢવાના પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે.
ટનલમાંથી કાટમાળ દૂર કરવું એક મોટો પડકાર
તપોવન હાઇડ્રોપાવર પ્રોજેક્ટની ટનલ -2 જેમાં 35 લોકો ફસાયેલા છે તે 250 મીટર લાંબી અને નવ મીટર ઊંચી છે. કાટમાળ ટનલના સો મીટરથી વધુની અંદર ઘૂસી ગયો છે. એવુ કહેવાય છે કે આ ટનલનો આગળનો ભાગ કંઈક ઉંચો હતો. તેથી, અંદર ફસાયેલા લોકો સુરક્ષિત રહેવાની અપેક્ષા છે. બચાવ ટીમોની સામેની મુશ્કેલી એ છે કે તેઓ ટનલના મોંમાંથી જેટલો કાટમાળ કાઢી રહ્યા છે, તે વધુ તે ટનલની અંદરથી મોં તરફ આવે છે. જો કે વહીવટી તંત્રનું કહેવું છે કે, બચાવ ટુકડીઓ ટનલની અંદર 100 મીટર સુધી પહોંચી ગઈ છે.
સરહદના 13 ગામોમાં હેલિકોપ્ટર દ્વારા મદદ પહોંચાડવામાં આવી રહી છે
આ દુર્ઘટના દરમિયાન, રૈણના મોટર પુલ સહિત જે ઝૂલા પુલ વહી ગયા હતા તેનાથી સીમાંતના 13 ગામોના લોકો અલગ અલગ પડી ગયા. હેલિકોપ્ટરની મદદથી સોમવારે આ ગામોમાં રાહત અને ખાદ્ય પુરવઠો પહોંચાડવામાં આવ્યો હતો.
રૈણીમાં બૈલી બ્રિજ બનાવવાની તૈયારીઓ શરૂ
આ દુર્ઘટનામાં રૈણી ગામ નજીક જ મોટર પુલ વહી ગયો હતો ત્યા બીઆરઓ બૈલી બ્રિજ બનાવવાની તૈયારીમાં લાગી ગયુ છે. બીઆરઓના શિવાલિક પ્રોજેક્ટના ચીફ ઇજનેર એ.એસ.રાઠોડે જણાવ્યું હતું કે, સ્થળ પર મશીનોની મદદથી કાટમાળ હટાવવાની કામગીરી શરૂ કરી દેવામાં આવી છે. સ્થળની 100 મીટર આગળ કાપ કરીને નવો લોખંડનો બૈલી બ્રીજ બનાવવામાં આવશે.
ઇસરો અને અન્ય સેટેલાઈટની તસ્વીરોના આધારે નિષ્કર્ષ
ચમોલી જિલ્લામાં વિનાશ ઋષિગંગા કેચમેન્ટ વિસ્તારમાં થયેલા હિમપ્રપાતને કારણે સર્જાયો હતો. ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થાના વૈજ્ઞાનિકોએ ઉપગ્રહના ડેટાના આધારે આ તારણ કાઢ્યુ છે. નિષ્ણાંતોના મતે આ પ્રદેશમાં તાજેતરમાં પડેલો બરફ એક શિખરના ભાગ સાથે સરકી પડ્યો જેણે મોટા હિમસ્ખલનનુ સ્વરૂપ ધારણ કર્યું છે
આને કારણે લાખો મેટ્રિક ટન બરફ અને ટેકરીનો એક ભાગ નીચે પડી ગયો હતો, જેના કારણે ઋષિગંગા ખીણમાં કચવાટ સર્જાયો હતો. મુખ્યમંત્રી ત્રિવેન્દ્ર રાવતે સોમવારે કહ્યું હતું કે ઋષિગંગામાં પૂર હિમપ્રપાતથી આવ્યો છે. તેમણે કહ્યું, ઇસરોના ડાયરેક્ટરએ સેટેલાઇટની તસવીરના આધારે માહિતી આપી છે કે રવિવારે ઋષિગંગા કેચમેન્ટ વિસ્તારમાં હિમનદી તૂટી ન હતી. તાજેતરના હિમવર્ષામાં, સંચિત કાચો બરફ એક ટેકરીની ટોચ પર લપસી ગયો. હિમસ્ખલન થયું તે સ્થળ ગ્લેશિયર નહોતું.
અધિકારીઓ સાથે મુખ્યમંત્રીની બેઠક
મુખ્યમંત્રી ત્રિવેન્દ્ર રાવતે સોમવારે આ દુર્ઘટનાના કારણો વિશે અધિકારીઓ અને નિષ્ણાંતો સાથે બેઠક યોજી હતી. રાજ્ય સરકાર વતી ઇસરોનો સંપર્ક પણ કરાયો હતો.
અમેરિકા સેટેલાઇટનો ડેટા પણ લેવામાં આવ્યો
ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ ડિપાર્ટમેન્ટે પણ આ દુર્ઘટનાનું કારણ શોધવા માટે યુ.એસ. માં ખાનગી સેટેલાઇટ ગ્રહ લેબ પાસેથી ફોટોગ્રાફ્સ લીધા છે. યુએસડીએમએ નિષ્ણાંત ગિરીશ જોશીએ જણાવ્યું હતું કે સેટેલાઇટ તાજેતરમાં જ આ વિસ્તારમાંથી પસાર થયો છે અને ફોટોગ્રાફ્સના આધારે એવું તારણ કા .વામાં આવ્યું છે કે હિમપ્રપાતથી આ વિસ્તારમાં વિનાશ સર્જાયો હતો. તેમણે કહ્યું કે 14 ચોરસ કિલોમીટરના વિસ્તારમાં હિમપ્રપાત થયો હતો, જેના કારણે આ વિનાશક આપત્તિ સર્જાઇ હતી.