દેશનો સૌથી સ્વચ્છ શહેર ઈન્દોર કચરાના વધુ સારા ઉપયોગ દ્વારા વાર્ષિક ચાર કરોડની આવક મેળવે છે. રવિવારે એક અધિકારીએ આ માહિતી આપી હતી. મધ્યપ્રદેશના ઈન્દોરને છેલ્લા ત્રણ વખતથી દેશનું સૌથી સ્વચ્છ શહેર જાહેર કરાયું છે. ઇંદોર મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન દ્વારા ચોથી વખત આ પદવી પ્રાપ્ત કરવા અને લોકો તેમના વતી ઘણા પ્રયત્નો કરી રહ્યા છે.
કેન્દ્ર સરકારના સ્વચ્છ ભારત અભિયાન માટે ઈન્દોર મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનના સલાહકાર અસદ વારસીએ જણાવ્યું હતું કે એક ખાનગી કંપનીએ જાહેર ખાનગી ભાગીદારી કરી છે. કૃત્રિમ ગુપ્તચર (આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ) ના સ્વયંસંચાલિત કચરા પ્રક્રિયાના 30 કરોડના રોકાણ સાથે ખાનગી કંપની હેઠળ (પીપીપી) મોડેલ વાવેતર કર્યું. દેશમાં તેના પ્રકારનાં પ્રથમ પ્લાન્ટમાં દરરોજ 300 ટન સુકા કચરા પર પ્રક્રિયા કરવામાં આવી રહી છે. તેણે કહ્યું કે રોબોટિક આ સિસ્ટમ પ્લાન્ટની વિશેષતા એ છે કે તેના સેન્સર સુકા કચરાને છાંટીને અલગ કરે છે.
પ્રક્રિયા કર્યા પછી, ગ્લાસ, પ્લાસ્ટિક, કાગળ, કાર્ડબોર્ડ, ધાતુ વગેરે સામગ્રી સૂકા કચરામાંથી અલગ બંડલ તરીકે લેવામાં આવે છે. તેઓએ કહ્યું કે કોર્પોરેશન દ્વારા આ પ્લાન્ટ માટે ચાર એકર જમીન આપવામાં આવી છે. જમીન ઉપરાંત કોર્પોરેશન દ્વારા પ્લાન્ટ લગાવવામાં કોઈ આર્થિક રોકાણ કરવામાં આવ્યું.
નથી પરંતુ કરાર મુજબ પ્લાન્ટ લગાવતી ખાનગી કંપની આઇએમસીને દર વર્ષે 1.51 કરોડ રૂપિયાનો પ્રીમિયમ ચૂકવશે કચરા પ્રક્રિયામાંથી થતી આવકમાંથી. વારસીએ અહેવાલ આપ્યો છે કે આઇએમસી ભીના કચરા પર પ્રક્રિયા કરીને ખાતર ખાતર અને બાયો સીએનજી બળતણ બનાવી રહ્યું છે. આ ઉપરાંત, નવું બાંધકામ અને જુના બાંધકામ તૂટી પડતાં કાટમાળમાંથી ઇંટો, ઇન્ટરલોકિંગ ટાઇલ્સ અને અન્ય બાંધકામ સામગ્રી બનાવવામાં આવી રહી છે. આ બધા ઉત્પાદનોનું વેચાણ નિગમ વાર્ષિક કુલ 2.5 કરોડની આવક કરે છે.
તેમણે કહ્યું કે પ્રથમ તબક્કામાં ત્રણ એનજીઓ શહેરના લગભગ 22,000 ઘરોમાંથી સુકા કચરો એકત્રિત કરી રહી છે. મકાન માલિકો દરેક એનજીઓ દ્વારા કિલોગ્રામ ડ્રાય વેસ્ટના બદલામાં 2.5 રૂપિયા આપવામાં આવે છે. 35 લાખની વસ્તીવાળા ઇન્દોરમાં રોજ 1,200 ટન કચરો વિવિધ રીતે સુરક્ષિત રીતે નિકાલ કરવામાં આવે છે. જેમાં 550 ટન ભીનો કચરો અને 650 ટન સુકા કચરો શામેલ છે.