Chhath Puja 2024: દેશભરમાં મહા પર્વ છઠની જાહોજલાલી જોવા મળી રહી છે. છઠના પવિત્ર અને સુંદર ગીતોથી દરેક ઘર છઠ પૂજાના રંગોમાં રંગાયેલું જોવા મળે છે. તમામ ઉપવાસોમાં છઠને સૌથી કઠિન માનવામાં આવે છે. જેમાં મહિલાઓએ 36 કલાક પાણી વગરના ઉપવાસ રાખવાના હોય છે. છઠનો તહેવાર ચાર દિવસ સુધી ચાલે છે. પ્રથમ દિવસે નહાય ખાય, બીજા દિવસે ઘરના, ત્રીજા દિવસે અસ્ત થતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અને ચોથા દિવસે ઉષા અર્ઘ્ય અર્પણ કરવામાં આવશે. છઠ પૂજામાં ભગવાન સૂર્યદેવ અને છઠ્ઠી મૈયાની પૂજા કરવામાં આવે છે. તો ચાલો આજે જાણીએ છઠ્ઠી મૈયા કોણ છે અને તે ભગવાન ભાસ્કર સાથે કેમ જોડાયેલ છે.
કોણ છે છઠ્ઠી મૈયા?
છઠ્ઠી મૈયાની પૂજા કરવાથી બાળકોને લાંબુ આયુષ્ય મળે છે અને તેમનું જીવન હંમેશા સુખમય રહે છે. છઠ્ઠી મૈયાને સૂર્ય ભગવાનની બહેન માનવામાં આવે છે. તેથી, છઠ પૂજામાં, ભગવાન સૂર્યદેવ સાથે છઠ્ઠી મૈયાની પૂજા કરવામાં આવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે જ્યારે બાળકનો જન્મ થાય છે ત્યારે 6 દિવસ પછી બાળકની છઠ્ઠી એટલે કે છઠ્ઠીહાર ઉજવવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ 6 દિવસો દરમિયાન, છઠ્ઠી મૈયા નવજાત બાળક સાથે રહે છે અને તેના પર આશીર્વાદ વરસાવે છે. છઠ્ઠી મૈયાને બાળકોની રક્ષા કરનાર દેવી માનવામાં આવે છે.
છઠ પૂજાનું મહત્વ
છઠ પૂજાને સૂર્ય ષષ્ઠી, છઠ, છઠ્ઠી, છઠ પર્વ, દળ પૂજા અને દળ છઠ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. છઠ પૂજા દરમિયાન સૂર્ય ભગવાનની પૂજા કરવાથી સુખ, સમૃદ્ધિ, સફળતા અને સ્વસ્થ શરીરની પ્રાપ્તિ થાય છે. છઠ્ઠી મૈયાની પૂજા કરવાથી બાળકોને લાંબુ આયુષ્ય મળે છે અને પરિવારમાં સુખ-સમૃદ્ધિ આવે છે.
છઠ પૂજાને લગતી પૌરાણિક કથા
પૌરાણીક કથા અનુસાર, રાજા પ્રિયમવદને કોઈ સંતાન નહોતું ત્યારે મહર્ષિ કશ્યપે પુત્રેષ્ટિ યજ્ઞ કર્યો હતો. રાજાએ યજ્ઞ માટે તૈયાર કરેલી ખીર રાણી માલિનીને આપી. આ અસરથી તેમને પુત્ર રત્ન મળ્યો પરંતુ તે બાળક મૃત જન્મ્યો. પ્રિયમવદ તેના મૃત પુત્રના મૃતદેહને સ્મશાનગૃહમાં લઈ ગયો અને પુત્રના ખોટના શોકમાં તેણે પણ પોતાનો જીવ આપવાનું શરૂ કર્યું. પછી ભગવાનની માનસિક પુત્રી દેવસેના પ્રગટ થઈ. તેણે પ્રિયમવદને કહ્યું કે મને ષષ્ઠી કહેવામાં આવે છે કારણ કે હું બ્રહ્માંડની મૂળ પ્રકૃતિના છઠ્ઠા ભાગમાંથી જનમી છું. હે રાજા! તમે મારી પૂજા કરો અને બીજાને પણ પ્રેરણા આપો. પુત્રની ઈચ્છા ધરાવતા રાજાએ સાચા હૃદયથી દેવી ષષ્ઠીનું વ્રત કર્યું અને પુત્રનું વરદાન પ્રાપ્ત કર્યું. આ પૂજા કાર્તિક શુક્લ ષષ્ઠીના દિવસે કરવામાં આવી હતી. ત્યારથી લોકો સંતાન પ્રાપ્તિ માટે છઠ પૂજાનું વ્રત રાખે છે.