પ્રજાસત્તાક દિવસનું મહત્વ ભારતમાં દર વર્ષે 26મી જાન્યુઆરીએ પ્રજાસત્તાક દિનની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. તમે જાણો છો આવું શું થયું કે ગણતંત્ર દિવસ કે પ્રજાસત્તાક દિવસ 26મી જાન્યુઆરીના દિવસે જ ઉજવાય છે જો નહી તો આવો મિત્રો અમે જણાવીએ છે.
26 જાન્યુઆરી 1950માં ભારત સરકારના અધિનિયમ એક્ટ 1935ને હટાવીને ભારતના બંધારણ અપનાવવામાં આવ્યું હતું.
પ્રજાસત્તાક દિવસનું મહત્વ
તેમજ 26 નવેમ્બર 1949ને ભારતીય બંધારણ સભાની તરફથી બંધારણ અપનાવ્યું અને 26મી જાન્યુઆરી 1950ને તેને એક લોકતાંત્રિક સરકાર પ્રણાલીની સાથે લાગૂ કરી નાખ્યું હતું.
26મી જાન્યુઆરીનુ મહ્ત્વ
16મી જાન્યુઆરીને તેથી ચૂંટયું કારણ કે 1930માં આ દિવસે ભારતીય રાષ્ટ્રીય કાંગ્રેસએ ભારતને પૂર્ણ સ્વરાજ ઘોષિત કર્યું હતું. 26મી જાન્યુઆરીને ગણતંત્ર દિવસ પ્રસંગ પર ભારતના રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા ભારતીય રાષ્ટ્ર ધ્વજને ફરકાવે છે. આ અવસરે દરેક વર્ષ એક ભવ્ય પરેડ ઈંડિયા ગેટથી રાષ્ટ્રપતિ ભવન સુધી રાજપથ પર રાજધાની નવી દિલ્હીમાં આયોજિત કરાય છે. આ ભવ્ય પરેડમાં ભારતીય સેનાના જુદા જુદા રેજિમેંટ વાયુસેના નૌસેના વગેરે બધા ભાગ લે છે.
આ રીતે હોય છે પરેડ
પરેડ શરૂ કરતા પ્રધાનમંત્રી અમર જવાન જ્યોતિ જે રાજપથના એક તરફ ઈંડિયા ગેટ પર સ્થિત છે તેના પર ફૂલમાળા નાખે છે. ત્યારબાદ શહીદ સૈનિકની સ્મૃતિમાં બે મિનિટ મોન રાખેછે. ત્યારબાદ પ્રધાનમંત્રી, બીજા માણસોની સાથે રાજપથ પર સ્થિત મંચ સુધી આવે છે. રાષ્ટ્રપતિ પછી અવસરમાં મુખ્ય અતિથિની સાથે આવે છે. પરેડમાં જુદા જુદા રાજ્યોની પ્રદર્શની પણ હોય છે. પ્રદર્શનીમાં દરેક રાજ્યના લોકોની ખાસિયત માટે તેના લોકગીત અને કળા દ્ર્શ્યચિત્ર પ્રસ્તુત કરાય છે.
શું છે ઈતિહાસ
- 1929 માં લાહોરમાં પંડિત જવાહરલાલ નેહરુની અધ્યક્ષતા હેઠળ ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસનું સંમેલન, જેમાં ઠરાવ દ્વારા ઠરાવ પસાર કરવામાં આવ્યો હતો.
એવું કરવામાં આવ્યું હતું કે જો બ્રિટિશ સરકાર 26 જાન્યુઆરી, 1930 સુધી ભારતને ડોમિનિયન સ્ટેટસ આપશે નહીં, જેના હેઠળ ભારત ફક્ત બ્રિટીશ
સામ્રાજ્યમાં જ સ્વાયત્ત એકમ બની ગયું. તો ભારત પોતાને સંપૂર્ણપણે સ્વતંત્ર તરીકે જાહેર કરશે.
- વિકિપીડિયા અનુસાર, જ્યારે બ્રિટિશ સરકારે 26 જાન્યુઆરી, 1930 સુધી કશું જ કર્યું ન હતું, ત્યારે કોંગ્રેસે તે દિવસે ભારતની સ્વતંત્રતા પૂર્ણ કરવાનું નક્કી કર્યું હતું.જાહેરાત કરી અને તેની સક્રિય ચળવળ શરૂ કરી.
- ભારતની સ્વતંત્રતા પછી, સંસદીય વિધાનસભાની ઘોષણા કરવામાં આવી અને તેણે 9 ડિસેમ્બર, 1947 થી તેનું કામ શરૂ કર્યું. બંધારણીય એસેમ્બલી 2 વર્ષ, 11 મહિના, 18 દિવસ, ભારતના બંધારણની રચના કરવામાં આવી હતી અને 26 નવેમ્બર, 1949 ના રોજ સંસદ વિધાનસભાના અધ્યક્ષ ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદને ભારતના બંધારણને સોંપવામાં આવ્યું હતું, તેથી, 26 નવેમ્બરનો દિવસ દર વર્ષે ભારતના બંધારણ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.
- ઘણા સુધારા અને ફેરફારો પછી, 24 જાન્યુઆરી 1950 ના રોજ વિધાનસભાના 308 સભ્યોએ બંધારણની બે હસ્તલિખિત નકલો પર હસ્તાક્ષર કર્યા.
તેના બે બંધારણ પછીના દિવસે, 26 મી જાન્યુઆરીના રોજ સમગ્ર દેશમાં તેનો અમલ કરવામાં આવ્યો હતો. 26 મી જાન્યુઆરી, કોન્સ્ટિટ્યુએટ એસેમ્બલીના મહત્વને જાળવી રાખવા બંધારણ દ્વારા મંજૂર બંધારણ (બંધારણીય એસેમ્બલી) એ પ્રજાસત્તાક ભારતને લોકશાહીના સ્વરૂપ તરીકે માન્યતા આપી.