અકબર બીરબલ ની વાર્તા- એક સમયે બીરબલ દરબારમાં હાજર ન હતો. આનો ફાયદો ઉઠાવીને કેટલાક મંત્રીઓએ મહારાજ અકબરને બીરબલ સામે બબડાટ શરૂ કર્યો. તેમાંથી એક બોલવા લાગ્યો, “મહારાજ! તમે દરેક જવાબદારી બીરબલને જ આપો છો અને દરેક કામમાં તેની સલાહ લેવામાં આવે છે. મતલબ કે તમે અમને અયોગ્ય માનો છો. પણ, એવું નથી, આપણે પણ બીરબલ જેટલા જ સક્ષમ છીએ.”
મહારાજ બીરબલને ખૂબ ચાહતા. તેઓ તેમની સામે કંઈ સાંભળવા માંગતા ન હતા, પરંતુ મંત્રીઓને નિરાશ ન થાય તે માટે તેમણે એક ઉપાય કાઢ્યો. તેણે તેઓને કહ્યું, “હું તમારા બધાના એક પ્રશ્નનો જવાબ આપવા માંગુ છું. પરંતુ, ધ્યાનમાં રાખો કે જો તમે લોકો આનો જવાબ આપવામાં અસમર્થ રહ્યા તો તમને બધાને મૃત્યુદંડની સજા આપીશ.
દરબારીઓ અચકાયા અને રાજાને કહ્યું, “ઠીક છે…ઠીક છે, રાજા! અમે તમારી શરત સ્વીકારીએ છીએ, પણ પહેલા તમે પ્રશ્નો પૂછો.
રાજાએ પૂછ્યું, "દુનિયામાં સૌથી મોટી વસ્તુ શું છે?"
આ સવાલ સાંભળીને તમામ મંત્રીઓ એકબીજા સામે જોવા લાગ્યા. તેની હાલત જોઈ મહારાજે કહ્યું, “યાદ રાખજો કે આ પ્રશ્નનો જવાબ સચોટ હોવો જોઈએ. "મારે કોઈ અણઘડ જવાબો જોઈતા નથી."
આના પર મંત્રીઓએ રાજા પાસે આ પ્રશ્નનો જવાબ આપવા માટે થોડા દિવસોનો સમય માંગ્યો. રાજા પણ આ માટે સંમત થયા.
મહેલની બહાર આવીને બધા મંત્રીઓ આ પ્રશ્નનો જવાબ શોધવા લાગ્યા. પ્રથમે કહ્યું કે વિશ્વની સૌથી મોટી વસ્તુ ભગવાન છે, જ્યારે બીજાએ કહ્યું કે વિશ્વની સૌથી મોટી વસ્તુ ભૂખ છે. ત્રીજાએ બંનેના જવાબ નકારી કાઢ્યા અને કહ્યું કે ભગવાન કોઈ વસ્તુ નથી અને ભૂખ પણ સહન કરી શકાય છે. તેથી, રાજાના પ્રશ્નનો જવાબ આ બેમાંથી એક પણ નથી.
ધીમે ધીમે સમય પસાર થતો ગયો અને બધા દિવસો પણ પસાર થયા. તેમ છતાં, જ્યારે રાજાને પૂછવામાં આવેલા પ્રશ્નનો જવાબ ન મળ્યો, ત્યારે બધા મંત્રીઓ તેમના જીવના ભયથી ડરવા લાગ્યા. બીજો કોઈ ઉપાય ન મળતા તેઓ બધા બીરબલ પાસે પહોંચ્યા અને તેમને તેમની આખી વાત કહી. બીરબલને આ વાતની પહેલેથી જ જાણ હતી. તેણે તેઓને કહ્યું, "હું તમારો જીવ બચાવી શકું છું, પણ હું કહું તેમ તમારે કરવું પડશે." બીરબલની વાત સાથે સૌ સહમત થયા.
બીજે જ દિવસે બીરબલે પાલખીની વ્યવસ્થા કરી. તેણે બે મંત્રીઓને પાલખી ઉપાડવાનું કામ સોંપ્યું, ત્રીજાને હુક્કો પકડવાનું અને ચોથાને પગરખાં ઉપાડવાનું અને પોતે પાલખીમાં બેસી ગયા. પછી તેણે બધાને રાજાના મહેલ તરફ જવા ઈશારો કર્યો.
જ્યારે બધા બીરબલને લઈને દરબારમાં પહોંચ્યા તો રાજા આ દ્રશ્ય જોઈને આશ્ચર્યચકિત થઈ ગયા. તે બીરબલને કંઈ પૂછે તે પહેલાં બીરબલે પોતે જ રાજાને કહ્યું, “મહારાજ! દુનિયાની સૌથી મોટી વસ્તુ 'સ્વાર્થ' છે. એમની જરૂરિયાતને લીધે જ એ બધા મારી પાલખી ઉપાડી અહીં લાવ્યા છે.”
આ સાંભળીને રાજા હસવાનું રોકી ન શક્યા અને બધા મંત્રીઓ શરમથી માથું નમાવીને ઊભા રહ્યા.
વાર્તામાંથી શીખવું-
આ વાર્તામાંથી આપણે શીખીએ છીએ કે આપણે ક્યારેય કોઈની ક્ષમતાની ઈર્ષ્યા ન કરવી જોઈએ, પણ આપણે તેની પાસેથી શીખવું જોઈએ અને પોતાને સુધારવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ.