હોળીનો ઉત્સવ પોતાની સાથે અનેક રંગ લઈને આવે છે. આ રંગ ખુશીઓનો પ્રતિક હોય છે. હોળીનો પોતાની રીતે જ એક અનોખો હોય છે. દરેક રંગનુ પોતાનુ જુદુ જ મહત્વ હોય છે. હોળીના રંગોની દુનિયા ખૂબ જ લોભામણી હોય છે. દરેક રંગનુ પોતાનુ એક અર્થ અને મહત્વ હોય છે. રંગોનો મનુષ્યના શરીર સાથે નહી તેના મન સ્થિતિ સાથે પણ ઉંડો સંબંધ હોય છે. તે શારીરિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર પોતાનો પ્રભાવ નાખે છે. હોળીનો તહેવાર શરદીઓની સમાપ્તિ અને ગરમીના આગમનનો ઈશારો કરતો કરે છે. આ એ સમય આવે છે જ્યારે મોસમમાં રંગોની બહાર હોય છે. પૃથ્વી પોતાના શીતકાલીન ઉદાસીને ત્યજી દે છે અને પછી ફરીથી ખીલવુ શરૂ કરી દે છે. માનો આ પરિવર્તનને ચિહ્નિત કરવા માટે, હોળી ભારતીય પરિદ્રશ્યમાં રંગ ભરે છે અને જીવનના ઉત્સવને આમંત્રિત કરે છે.
હોળી ભાવનાનો રંગ છે - રંગ જીવન શક્તિનુ પ્રતિક છે. જે માનવ જાતિને સાર્વભૌમિક યોજનામાં અદ્વિતીય બનાવે છે. હોળી વસંતનુ પણ વિધાન છે. નવા ફુલોના ચમકીલા રંગ, પોતાના લાલ-ગોલ્ડન રંગ સાથે ગરમીના સૂરજની ચમક, ગુલાલના રંગોથે સજી હોળી જીવંત થઈ જાય છે. હોળીના અવસર પર બજાર ગુલાલના ઢગલાથી ભરેલા હોય છે. રાહગીરોને ગુલાલ વેચતા થયેલ દુકાનદાર માર્ગના કિનાર પર બેસે છે. આ પાવડર રંગ અનેક સમૃદ્ધ રંગો જેવા ગુલાબી, મજેંટા, લાલ, પીળા અને લીલા રંગ થી બનેલા છે. આ રંગોમાં અભ્રક ચિપ્સ જેવા નાના ક્રિસ્ટલ કે કાગળથી બનેલા હોય છે. સામાન્ય રીતે ગુલાલ સાથે મિશ્રિત હોય છે. જેથી આ એક સમૃદ્ધ ચમક આપી શકે. આ રંગોને સુકા કે પાણીમાં મિક્સ કરીને ઉપયોગ કરી શકાય છે. આ રંગ થોડો નારિયળ તેલ સાથે મિક્સ કરવામાં આવે છે અને એક બોટલમાં જામેલો હોય છે. આ પ્રિય લોકોના માથે તિલક અને ગાલો પર લગાવવામાં આવે છે.
હોળીના રંગ વિવિધ રૂપોમાં બનાવવામાં આવે છે. પહેલાના જમાનામાં લોકો ટેસુના ઝાડ પર ખિલેલા ફુલનો ઉપયોગ કરીને ઘરે હોળીનો રંગ તૈયાર કરતા હતા. આ રંગોને બનાવવા માટે ફુલોને સુકવવામાં આવતા હતા અને ફરી એક પાવડરના રૂપમાં તૈયાર કરવામાં આવતા હતા. ત્યાર પાવડરને પાણી સાથે એક મિક્સ કરીને એક સુંદર કેસરિયા-લાલ રંગ તૈયાર કરવામાં આવતો હતો. હોળી રમતી વખતે લોકો વિવિધ પ્રકારના હાનિકારક (રાસાયણિક)રંગોનો ઉપયોગ કરે છે. જે તેમની ત્વચાને નુકશાન પહોચાડે છે. આ સલાહ આપવામાં આવે છે કે લોકોએ હર્બલ રંગનો જ ઉપયોગ કરવો જોઈએ, જે માનવ ત્વચા માટે સરળ અને હાનિકારક નથી. અહી અમે હર્બલ રંગ બનાવવાની રીત અને તેનુ મહત્વ બતાવી રહ્યા છે. જેથી કોઈપણ તેના મહત્વને અવરોધ્યા વગર હોળીનો આનંદ લઈ શકે.
લાલ - લાલ રંગ ઉલ્લાસ અને શુદ્ધતાનુ પ્રતિક છે. લાલ રંગનો પ્રયોગ દરેક શુભ અવસર પર કરવામાં આવે છે. ઉલ્લેખનીય છે કે લાલ રંગ અગ્નિનુ દયોતક છે અને ઉર્જા, ગરમી અને જોશનુ પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. આ હિસાબથી હોળી દરમિયાન હોળી દહન, મોસમમાં ગરમીનુ આગમન, તહેવાર મનાવવામાં જોશનો સંચાર તો થાય જ છે સાથે જ દરેક વર્ગના લોકોમાં ઉર્જાનો પ્રવાહ થાય છે.
લાલ રંગ બનાવો
સુકો - લાલ ચંદનના પાવડરનો ઉપયોગ લાલ રંગ તૈયાર કરવા માટે કરવામાં આવે છે. લાલ હિબિસ્કસના ફુલોને છાયામાં સુકાવો અને તેને ત્યા સુધી પાવડર બનાવો જ્યા સુધી તે લાલ રંગનો ન થઈ જાય. માત્રા વધારવા માટે તેમા કોઈ લોટ મિક્સ કરો.
દાડમને ફળ સાથે પણ લાલ રંગ બનાવી શકાય છે. તેના છાલટાનો પ્રયોગ કરવામાં આવી શકે છે. લાલ રંગ માટે તેને વાટીને બનાવી શકાય છે.
પલાળેલો - બે ચમચી ચંદન પાવડરને પાંચ લીટર પાણીમાં નાખો અને ઉકાળો, તેને 20 લીટર પાણીમાં પાતળો કરો.
લાલ દાડમના છાલટા જ્યારે પાણીમાં ઉકાળવામાં આવે છે તો ઘટ્ટ લાલ રંગ બને છે.
ઘટ્ટ લાલ રંગ માટે મૈડર ટ્રી ની એક નાની ડાળખીને પાણીમાં ઉકાળો.
ટામેટા અને ગાજરના રસથી પણ લાલ રંગ પ્રાપ્ત કરી શકાય છે. આ ચિકાશને દૂર કરવા માટે પૂરતા માત્રામાં પાણી સાથે પાતળુ કરી શકાય છે.
પીળો - પીળો રંગ જ્યોતિનો પર્યાય માનવામાં આવે છે. તેને જોવાથી મનમાં પ્રકાશ, જ્ઞાનનો આભાસ થાય છે. તેનો માથા પર સીધો પ્રભાવ પડે છે અને મન અધ્યાત્મની તરફ ઉન્મુખ થઈ જાય છે. દેવી-દેવતાઓ મોટે ભાગે પીળા વસ્ત્રોમાં સજ્જ હોય છે. આ રંગ સમૃદ્ધિ અને ખ્યાતિ સૂચવે છે. તેની સીધી અસર મગજ પર પડે છે.
પીળો રંગ કેવી રીતે બનાવવો
સુકો રંગ - બે ચમચી હળદર પાવડરને ચણાના લોટની લગભગ બમણી માત્રામાં મિક્સ કરો. હળદર અને ચણાનો લોટ બંને આપણી ત્વચા માટે અત્યંત આરોગ્યપ્રદ છે અને તેનો ફેસ પેક તરીકે પણ વ્યાપકપણે ઉપયોગ થાય છે. સામાન્ય હળદર એક સુગંધિત છે અને તેની ઉપચારાત્મક અસરો વધારે છે. બીજી બાજુ, ગ્રામ લોટને લોટ અથવા પાવડર દ્વારા બદલી શકાય છે.
પીળા મેરીગોલ્ડ જેવા ફૂલોને સૂકવી શકાય છે અને પીળા રંગના વિવિધ શેડ્સ મેળવવા માટે તેને ઝીણા પાવડરમાં ગ્રાઈન્ડ કરી શકાય છે. બેલ ફળના બાહ્ય આવરણને સૂકવીને પીળા રંગનો પાવડર મેળવવા માટે તેને વાટી લો.
ભીનો રંગ - બે લીટર પાણીમાં એક ચમચી હળદર નાખીને બરાબર મિક્ષ કરી લો. રંગની સ્થિરતા વધારવા માટે તેને ઉકાળીને વધુ પાતળું કરી શકાય છે.
50 મેરીગોલ્ડ ફૂલોને 2 લિટર પાણીમાં રાતભર પલાળી રાખો. સવારે તેને ઉકાળીને તેનો ઉપયોગ કરો.
લીલો રંગ - આ એક સુખદ રંગ છે. સંતુલિત અને આરામદાયક. આ રંગ શાંતિનું પ્રતિક છે અને મનમાંથી બેચેની દૂર કરે છે. લીલો રંગ જીવનનું પ્રતીક છે. આ ઉપરાંત, તે પ્રકૃતિનો સૌથી સુંદર રંગ છે.
સુકો - લીલો રંગ મેળવવા માટે મેંદી પાવડરનો ઉપયોગ કરો. અથવા ફક્ત સૂકી મેંદીનો ઉપયોગ કરો જે તમારા ચહેરા પર રાસાયણિક રંગોની જેમ કોઈ રંગ છોડશે નહીં.
જીવંત રંગ માટે ગુલમહોરના ઝાડના કેટલાક પાનને સૂકવીને પાવડર બનાવી લો.
ભીનો રંગ -
એક લિટર પાણીમાં બે ચમચી મહેંદી મિક્સ કરો. તેને સારી રીતે હલાવો જેથી કરીને તમે તેનો ઉપયોગ કરી શકો.
પાણીમાં પાલક, કોથમીર, ફુદીનાના પાન વગેરેની બારીક પેસ્ટ મિક્સ કરીને પણ લીલો રંગ મેળવી શકાય છે.
એક લિટર પાણીમાં બે ચમચી મહેંદી મિક્સ કરો. તેને સારી રીતે હલાવો જેથી કરીને તમે તેનો ઉપયોગ કરી શકો. પાણીમાં પાલક, કોથમીર, ફુદીનાના પાન વગેરેની બારીક પેસ્ટ મિક્સ કરીને પણ લીલો રંગ મેળવી શકાય છે.