સનાતન ધર્મમાં પ્રદોષ વ્રતનું વિશેષ મહત્વ છે, જેમાંથી શ્રાવણ પ્રદોષ વ્રતનું એક અલગ મહત્વ માનવામાં આવે છે. પ્રદોષ વ્રત દર મહિને બે વાર આવે છે, એક શુક્લ પક્ષની ત્રયોદશી તિથિએ અને બીજું કૃષ્ણ પક્ષની ત્રયોદશી તિથિએ. આ દિવસે લોકો સાંજે પણ ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીની પૂજા કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે ઉપવાસ કરીને પ્રદોષ કાળ દરમિયાન પૂજા કરવાથી વ્યક્તિના બધા દુ:ખ દૂર થાય છે, તેથી આ દિવસે સાંજે શિવલિંગ પર ફૂલ ચઢાવવું જોઈએ. આનાથી મહાદેવને પ્રસન્ન થાય છે.
પ્રદોષ વ્રત 2025 ક્યારે ઉજવવામાં આવશે?
હિન્દુ કેલેન્ડર મુજબ, આ વર્ષે શ્રાવણનો પહેલો પ્રદોષ વ્રત શુક્લ પક્ષની ત્રયોદશી તિથિ એટલે કે 6 ઓગસ્ટના રોજ બપોરે 02.08 વાગ્યે શરૂ થશે, જે 7 ઓગસ્ટના રોજ બપોરે 02.27 વાગ્યા સુધી ચાલશે. આવી સ્થિતિમાં, શ્રાવણનો પહેલો પ્રદોષ વ્રત 6 ઓગસ્ટના રોજ રાખવામાં આવશે, જેને બુધવારના કારણે બુધ પ્રદોષ વ્રત કહેવામાં આવી રહ્યું છે.
પ્રદોષ વ્રત પૂજા વિધિ
આ દિવસે, સાંજે ભગવાન શિવની પૂજા કરવાની એક વિશેષ વિધિ છે. સાંજે શુભ સમયે શિવની પૂજા કરવી જોઈએ. આ દિવસે ભગવાન શિવને પ્રિય વસ્તુઓ જેમ કે ગાયનું દૂધ, ગંગાજળ, રુદ્રાક્ષ, ભસ્મ, અક્ષત, બેલપત્ર, ભાંગ-ધતુરા વગેરે અર્પણ કરવા જોઈએ. ઉપરાંત, પૂજા દરમિયાન, મૃત્યુંજય મંત્રનો જાપ કરવો જોઈએ અને આરતી પણ કરવી જોઈએ.
કયું ફૂલ અર્પણ કરવું જોઈએ?
શ્રાવણના છેલ્લા પ્રદોષના દિવસે, ધતુરાનું ફૂલ ભગવાન શિવને ચોક્કસપણે અર્પણ કરવામાં આવે છે કારણ કે આ ફૂલ તેમને ખૂબ પ્રિય છે. આ સાથે, તેનું ફળ પણ અર્પણ કરવું જોઈએ. એવું માનવામાં આવે છે કે ફૂલો અર્પણ કરવાથી વ્યક્તિના પાપોનો નાશ થાય છે.
