Hanuman Jayanti 2024: કેવી રીતે થયો હનુમાનજીનો જન્મ, જાણો શું કહે છે પૌરાણિક કથા
મંગળવાર, 23 એપ્રિલ 2024 (07:13 IST)
Hanuman Birth Story: દર વર્ષે ચૈત્ર માસના શુક્લ પક્ષની પૂર્ણિમાના દિવસે હનુમાન જન્મોત્સવ ઉજવવામાં આવે છે. કેલેન્ડર મુજબ આ વર્ષે હનુમાન જન્મોત્સવ 23 એપ્રિલ 2024ના રોજ ઉજવવામાં આવશે. ધાર્મિક ગ્રંથો અનુસાર, બજરંગબલી ખૂબ જ બળવાન અને નિડર છે. તેમની સામે કોઈ શક્તિ ટકી શકતી નથી. આ ઉપરાંત હનુમાનજી સરળતાથી પ્રસન્ન થનાર દેવતા છે, તેમની કૃપાથી કામમાં આવતા અવરોધો જલ્દી દૂર થવા લાગે છે.
આઠ ચિરંજીવોમાંથી ભગવાન હનુમાન એક છે. તેમના વિશેષ આશીર્વાદ મેળવવા માટે હનુમાન જન્મોત્સવનો દિવસ ખૂબ જ ખાસ છે. આ દરમિયાન ભક્તો દ્વારા સાચા મનથી કરવામાં આવતી પૂજા ખૂબ જ ફળદાયી છે. હનુમાનજીના વિશેષ દિવસે દેશભરના મંદિરોમાં પૂજા અને ભંડારોનું આયોજન કરવામાં આવે છે. આ સાથે તેમના જન્મ સાથે જોડાયેલી વાર્તા પણ સંભળાવવામાં આવે છે. જો તમે હનુમાનજીના જન્મની વાર્તા વાંચવા માંગતા હોય તો આ લેખ તમારા માટે લાભકારી છે. અમે તમને બજરંગબલીના જન્મ સાથે જોડાયેલી પૌરાણિક કથા વિશે વિગતવાર બતાવી રહ્યા છીએ.
બજરંગબલીના જન્મ સાથે જોડાયેલી વાર્તા
ધાર્મિક કથા અનુસાર, હનુમાનજી ભગવાન શિવનો 11મો રુદ્ર અવતાર છે. તેમના જન્મ વિશે એવું કહેવાય છે કે, જ્યારે વિષ્ણુજીએ ધર્મની સ્થાપના કરવા માટે ભગવાન શ્રી રામના રૂપમાં આ પૃથ્વી પર જન્મ લીધો હતો, ત્યારે ભગવાન શિવે તેમની મદદ કરવા માટે હનુમાનજીના રૂપમાં અવતાર લીધો હતો. બીજી બાજુ, રાજા કેસરી તેની પત્ની અંજના સાથે તપસ્યા કરી રહ્યા હતા. આ તપસ્યાનું દ્રશ્ય જોઈને ભગવાન શિવ પ્રસન્ન થયા અને બંનેને તેમના ઈચ્છિત વરની માંગણી કરવા કહ્યું.
ભગવાન શિવના આ શબ્દોથી માતા અંજના ખુશ થઈ ગયા અને તેમને કહ્યું કે તેમને આવો જ પુત્ર મળવો જોઈએ જે શક્તિમાં રુદ્ર જેવો બહાદુર, ગતિમાં પવન જેવો ગતિશીલ અને બુદ્ધિમાં ગણપતિ જેવો તેજસ્વી હોય. માતા અંજનાના આ શબ્દો સાંભળીને ભગવાન શિવે પોતાની ઉગ્ર શક્તિનો એક ભાગ પવનદેવના રૂપમાં યજ્ઞકુંડમાં અર્પણ કર્યો. બાદમાં આ શક્તિ માતા અંજનાના ગર્ભમાં પ્રવેશી. ત્યારબાદ હનુમાનજીનો જન્મ થયો.
મહાવીર હનુમાન કપિવર કેસરીના ક્ષેત્રજ પુત્ર અને વાયુદેવના ઔરસ પુત્ર છે. હનુમાન બાળપણમાં ઉગતા સૂર્યને કોઇ તેજસ્વી ફળ માનીને તેને પકડવાની ઈચ્છાથી આકાશમાં ઊડવા લાગ્યા અને તેજગતિથી ત્રણ હજાર યોજન ઊચે ગયા, ત્યારે સૂર્યએ પોતાના તેજ વડે તેમને પરત પૃથ્વી પર નાખ્યા. છતાં પણ બાલહનુમાન વાતાત્મજન હોવાથી ફરીથી શીઘ્ર ગતિથી સૂર્ય તરફ ધસ્યા. દેવતાઓમાં હાહાકાર મચી ગયો. બાલહનુમાનને રોકવા માટે ઇન્દ્રએ તેમના પર વજ્રનો પ્રહાર કર્યો. આથી તેમનો ડાબો હનુ(હડપચી) છેદાઈ અને તે એક પર્વતના શિખર પર પડયા. આથી જ અંજનીપુત્ર હનુમાન કહેવાયા.
પોતાના પુત્ર ઉપર ઇન્દ્રના વજ્ર પ્રહારથી વાયુદેવ ક્રોધિત થયા અને આખા બ્રહ્માંડમાંથી પોતાનું અસ્તિત્વ શૂન્ય કરી નાખ્યું. સૃષ્ટિમાં વાયુ વગર હાહાકાર થઇ ગયો ત્યારે દેવતાઓએ સ્તુતિ કરી વાયુદેવને પ્રસન્ન કર્યા. પ્રસન્ન થયેલા વાયુદેવે દેવતાઓને પોતાના પુત્રને વરદાન આપવા કહ્યું - તરત જ બ્રહ્માજીએ વરદાનરૂપે હનુમાનનું શરીર વજ્રનું કરી દીધું અને સર્વ દેવતાઓએ પણ વિવિધ શકિતઓ આપી હનુમાનજીને મહાશકિતશાળી બનાવી દીધા. આ રીતે વરદાનના પ્રભાવથી આગળ જઈને હનુમાનજીએ અમિત પરાક્રમના કામ કર્યા. તેઓ બધા ભક્તોમાં પ્રખ્યાત ભક્ત છે. તેઓ અનેક પ્રકારની રામાયણો, પદ્મ, સ્કન્દ અને વાયુ વગેરે પુરાણો અને ઉપાસના વિષયના અગણિત ગ્રંથોથી જ્ઞાત છે. રામભક્ત હનુમાન... પવનપુત્ર વીર હનુમાનને તેમની જન્મજયંતી પર વંદન....
હનુમાનજીના 108 નામ
1.આંજનેયા : અંજનાનો પુત્ર
2. મહાવીર - સૌથી બહાદુર
3. હનૂમત - જેના ગાલ ફુલેલા છે.
4. મારુતાત્મજ - પવન દેવ માટે રત્ન જેવા પ્રિય
5. તત્વજ્ઞાનપ્રદ - બુદ્ધિ આપનારા
6. સીતાદેવિમુદ્રાપ્રદાયક - સીતાની અંગૂઠી ભગવાન રામને આપનારા