Jagannath Rath Yatra: જગન્નાથ રથયાત્રા 2024માં 7મી જુલાઈથી શરૂ થશે અને 16મી જુલાઈએ સમાપ્ત થશે. યાત્રા દરમિયાન ભગવાન જગન્નાથ, બલભદ્ર જી અને સુભદ્રા જી જેમાં સવારી કરે છે તે રથનું નિર્માણ કાર્ય અક્ષય તૃતીયાના દિવસથી જ શરૂ થાય છે. અક્ષય તૃતીયાના દિવસે લાકડાની વિધિવત પૂજા કર્યા બાદ બાંધકામ કરવાની પરંપરા છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે રથયાત્રાની સમાપ્તિ પછી રથના લાકડાનો ઉપયોગ કયા કાર્ય માટે કરવામાં આવે છે? જો નહીં, તો આજે અમે તમને આ લેખમાં આ વિશે માહિતી આપીશું.
જગન્નાથ યાત્રાના રથ લીમડા અને હાંસીના લાકડામાંથી બનાવવામાં આવે છે. જો કે વૃક્ષોની પસંદગી પણ ખૂબ જ સમજી વિચારીને કરવામાં આવે છે, પરંતુ આ કામ માટે એક કમિટી પણ બનાવવામાં આવી છે. જ્યારે વૃક્ષો પસંદ કરવામાં આવે છે, ત્યારે તેના લાકડા કાપવામાં આવે છે અને પછી રથનું નિર્માણ કરવામાં આવે છે. રથ બનાવવામાં પણ મહિનાઓ લાગે છે કારણ કે તેના બાંધકામમાં આધુનિક મશીનોનો ઉપયોગ પ્રતિબંધિત માનવામાં આવે છે.
યાત્રા પછી રથનું શું કરવામાં આવે છે ?
રથયાત્રા દરમિયાન, ભગવાન જગન્નાથ તેમના ભાઈ બલભદ્ર અને બહેન સુભદ્રા સાથે તેમની માસીને મળવા જાય છે. માસી ગુંડીચા દેવીના ઘરે 7 દિવસ આરામ કર્યા પછી, ત્રણેય તેમના ઘરે પાછા ફરે છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર રથયાત્રાની સમાપ્તિ બાદ રથના કેટલાક ભાગોની હરાજી કરવામાં આવે છે.
શ્રીજગન્નાથ વેબસાઇટ દ્વારા રથના ભાગોની હરાજી કરવામાં આવે છે. ઉપરાંત, આ ભાગો વિશે ઘણી બધી માહિતી વેબસાઇટ પર પણ ઉપલબ્ધ છે. આ રથના ભાગો ખરીદવા માટે કોઈપણ વ્યક્તિ વેબસાઈટ પર અરજી કરી શકે છે. જો કે, રથના ભાગો ખરીદનાર કોઈપણ વ્યક્તિએ કેટલીક શરતો સાથે સંમત થવું પડશે. ઉદાહરણ તરીકે, કોઈ પણ વ્યક્તિ રથના ભાગોનો ખોટા હેતુ માટે ઉપયોગ કરી શકે નહીં. કોઈપણ વ્યક્તિ જે પણ ભાગ ખરીદે છે, તેને સુરક્ષિત રાખવાની સંપૂર્ણ જવાબદારી તેની છે. રથના ભાગોમાં, સૌથી મોંઘો ભાગ રથના પૈડાં છે.
રથના ભાગોની હરાજી કર્યા પછી પણ ઘણા ભાગો બાકી છે. રથના આ ભાગોનો ઉપયોગ જગન્નાથ ધામમાં જ થાય છે. મોટે ભાગે, રસોડામાં દેવતાઓને પ્રસાદ રથના અવશેષોમાંથી બનાવવામાં આવે છે, એટલે કે રથના લાકડાનો ઉપયોગ બળતણ તરીકે થાય છે. જગન્નાથ મંદિર વિશે કહેવાય છે કે અહીં બનેલા પ્રસાદની ક્યારેય કમી નથી પડતી. ભક્તોની સંખ્યા ગમે તેટલી હોય, પ્રસાદની ક્યારેય કમી નથી હોતી. જગન્નાથ ધામમાં દરરોજ હજારો ભક્તો આવે છે. જગન્નાથ રથયાત્રા દરમિયાન આ સંખ્યા લાખો સુધી પહોંચી જાય છે, પરંતુ પ્રસાદની ક્યારેય કોઈ કમી નથી હોતી.